การตรวจสุขภาพปอด เป็นการตรวจที่สำคัญและมีประโยชน์อย่างยิ่งในกระบวนการคัดกรองโรคปอดจากการทำงานตั้งแต่ในระยะเนิ่นๆ ก่อนที่จะมีอาการ เนื่องจากปอดเป็นอวัยวะที่มีความอดทนต่อการเปลี่ยนแปลของสภาพอากาศได้ค่อนข้างดี อาการเหนื่อยง่าย ไอเรื้อรัง หรือหอบเหนื่อย จึงมักปรากฏหลังจากพยาธิสภาพในปอดเกิดขึ้นมากแล้ว การตรวจสมรรถภาพปอดจึงถือว่าเป็นการตรวจคัดกรองเบื้องต้นที่ได้มาตรฐานในงานอาชีวอนามัย

การเตรียมตัวก่อนเข้ารับการตรวจสมรรถภาพปอด
การตรวจสมรรถภาพปอดทำได้ง่าย ไม่เจ็บตัว ใช้เวลาไม่มาก ไม่ต้องเตรียมตัวมาก เพียงแต่ใส่เสื้อผ้าที่หลวมไม่คับ เพื่อให้ออกแรงหายใจได้เต็มที่ และไม่ควรทานอาหารหนักก่อนมาทำ ผู้ที่ใช้ยาขยายหลอดลมควรหยุดยารวมทั้งหยุดสูบบุหรี่ก่อน 24 ชั่วโมง ถ้าตรวจแบบทั่วๆ ไปจะใช้เวลาประมาณ 15 – 30 นาที

ข้อควรคำนึงถึงก่อนส่งพนักงานเข้ารับการตรวจสมรรถภาพปอดสำหรับสถานประกอบการ
1.เครื่องมือในการตรวจ ต้องได้รับการตรวจสอบคุณภาพเป็นระยะตามที่กำหนดไว้ และมีเอกสารรับรองการสอบเทียบเครื่องมือมาแสดงในวันที่ตรวจ

2.คุณวุฒิของผู้ที่ทำการตรวจ ควรมีการตรวจสอบคุณวุฒิของผู้ที่อยู่ประจำเครื่องที่หน้างานทุกครั้ง เนื่องจากการตรวจสมรรถภาพปอดที่จะให้ผลอย่างถูกต้อง ต้องอาศัยเทคนิคการตรวจจากบุคคลากรที่ได้รับการอบรมมาเป็นอย่างดี

3.เทคนิคในการตรวจ ต้องมีการให้คำแนะนำพนักงานก่อนการตรวจอย่างครบถ้วนและถูกต้องทุกเคส เพื่อให้เป่าให้ดีที่สุดในทุกเคส และต้องให้เป่าอย่างน้อย 3 ครั้งเพื่อให้สามารถเลือกผลที่ดีที่สุดมาแปลผล

ใครบ้างที่ควรได้รับการตรวจสมรรถภาพปอดเป็นประจำทุกปี เพื่อเฝ้าระวังโรคจากการทำงาน
– อาชีพที่เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการสัมผัสไอระเหย ฝุ่น ควัน เช่น ทำงานภายในโรงงานที่มีฝุ่น-ควัน-เมืองแร่-ปูน เป็นต้น

– พนักงานที่สัมผัสสารเคมีชนิดต่างๆในระหว่างการทำงาน

– พนักงานที่ทำงานต่างๆที่ต้องอาศัยระบบการทำงานของระบบหายใจที่มีประสิทธิภาพ กลุ่มที่ต้องเข้าทำงานในพื้นที่อับอากาศ การทำงานบนที่สูง

– พนักงานที่สูบบุหรี่เป็นประจำ หรือมีโรคประจำตัว